راهکارهای نوین کنترل بیماریهای ویروسی برنج

ویروس‌های گیاهی زیان‌های قابل‌توجهی در محصولات کشاورزی در سراسر جهان ایجاد می‌کنند و بر عملکرد و کیفیت محصولات کشاورزی تأثیر می‌گذارند. ظهور ویروس‌ها یا گونه‌های جدید از طریق تکامل ژنتیکی ، تغییرات مداوم در شیوه‌های کشاورزی، هم افزایی بیماری‌ها و تأثیرات گرمایش جهانی عوامل ایجاد چالش‌های مستمر برای مدیریت اپیدمی‌های ناشی از بیماری‌های ویروس گیاهی به شمار می روند.

برنج (Oryza sativa L.) یکی از مواد غذایی اصلی برای مصرف جهانی است. عمده سد راه تولید جهانی برنج، از دست دادن مداوم محصولات ناشی از بیماری های گیاهی، از جمله بلاست برنج، سوختگی غلاف، سوختگی باکتریایی، و به ویژه انواع بیماری های ویروسی برنج که از طریق ناقل به گیاهان دیگر منتقل می شود. از اواخر قرن نوزدهم 19 تعداد 19 عامل بیماریزای ویروسی شناخته شده اند که به درجات مختلفی به تولید برنج آسیب وارد می کنند. از این تعداد، 15 مورد از آسیا گزارش شده اند.در میان آنها، ویروس کوتولگی رگه سیاه جنوبی برنج (SRBSDV) و ویروس کوتولگی رگه بیماری  ویروسی خال زرد (RYMV) در آفریقا و ویروس نکروز راه راه برنج (RSNV) در آمریکا در حال حاضر تهدیدی جدی برای عملکرد برنج است.

ظهور فناوری‌های توالی‌یابی نسل بعدی، پتانسیل بالایی برای شناسایی ویروس‌های ناشناخته دارد. استقرار مقاومت ژنتیکی در گیاهان زراعی روشی موثر و مطلوب برای مدیریت بیماری های ویروسی است. چندین ژن مقاومت غالب و مغلوب برای مدیریت بیماری های ویروسی در محصولات استفاده شده است. اخیراً، معرفی ارقام مقاوم با بهره گیری از فناوری‌های مولکولی مبتنی بر RNA مانند تداخل RNA مبتنی بر dsRNA و siRNA، microRNA و CRISPR/Cas9 در توسعه گیاهان مقاوم به بیماریهای ویروسی صورت می پذیرد.